Heilige trap

Links vooraan in de Friezenkerk bevindt zich een bijzondere ruimte: een kleine kapel met een kruisbeeld, een Mariabeeld en een grote trap recht naar beneden. Deze bijzondere devotietrap, de Scala Sancta, ofwel de ´Heilige Trap´ was vierhonderd jaar eerder in gebruik genomen als tweede Heilige Trap van Rome, maar werd al jaren niet meer gebruikt. De ruimte met het kruisbeeld bovenaan de trap werd gebruikt als opslagplaats. Maar op initiatief van de Nederlanders werden de Heilige Trap en de geloofskapel in het jaar 2000 gerestaureerd als een Nederlandse bijdrage aan het Jubileumjaar. Sinds dat jaar is de Trap weer open voor publiek.

Bij de restauratie werd het kruis permanent zichtbaar gemaakt door een kijkgat in de deur en door de aanleg van goede verlichting. Vanaf de Borgo S. Spirito kan iedereen door een klein kruis heen kijken en het grote kruis zien.

De trap kan, als de deuren geopend zijn, nu biddend beklommen worden, (staand of knielend) en de pelgrims kunnen in de kapel komen bidden bij het kruisbeeld en bij het Mariabeeld, dat geplaatst werd bij een speciale muur die verwijst naar de geschiedenis van de Vroomheid in de Lage Landen.

De HeiligeTrap is een hardstenen trap van 33 treden die sinds eeuwen rechtstreeks van de Borgo S.Spirito naar het interieur van de kerk leidt. Rond het jaar 1600 is deze trap overdekt en een intern onderdeel van de kerk geworden. Dit gebeurde  als een bijdrage aan het Heilig Jaar en de paus nam dit initiatief om opnieuw een Heilige Trap bij zich in de buurt te hebben. Want er is een eerdere en belangrijkere Heilige Trap in Rome: die bij de St.Jan van Lateranen, duizend jaar lang onderdeel van het Pauselijk Paleis.

De pausen misten hun Trap toen ze naar het Vaticaan verhuisd waren en daarom zorgden ze  voor een nieuwe, recht tegenover hun nieuwe onderkomen. Een gedenksteen uit 1603 geeft aan dat de trap door paus Clemens VIII is aangelegd als trap om het Lijden van de Heer te gedenken.

In die tijd leidde de trap rechtstreeks naar het priesterkoor van de kerk en naar een speciaal Lijdensaltaar links. Bij de restauratie van 1756 werd echter het priesterkoor verkleind en kwamen er aparte zijruimtes. Toen werd aan de bovenzijde van de trap in de nieuw ontstane ruimte een kruisbeeld geplaatst, in de zichtlijn van de trap.

De trap is in het verleden – zo blijkt uit historisch onderzoek – slechts sporadisch open geweest en heeft nooit de bekendheid gekregen van de andere, eerdere H. Trap. De trap werd jaarlijks opengesteld tijdens het octaaf van het Michaëlfeest (29 september) en werd dan door ieder op de knieën beklommen.