Orgel

Het orgel in de Friezenkerk bevindt zich op het balkon boven de ingang van de Kerk. Het is naar alle waarschijnlijkheid gebouwd door Johannes Conradus Wörle (1701 – 1777, in het Italiaans: Giovanni Corrado Verlé), van origine uit Oostenrijk (Tirol) en werkzaam in Rome en omgeving vanaf 1731. De bouw van het orgel wordt gedateerd tussen 1750 en 1770 . Toentertijd waren orgels in parochiekerken in Midden- en Zuid-Italië vaak klein voor onze begrippen. Dat had vooral te maken met de beperkte rol van koorzang in de toenmalige liturgie. Het orgel in de Friezenkerk met zijn 13 registers (waarvan twee dubbele registers)  is dan ook relatief groot, en daarmee ook tamelijk uitzonderlijk. Volgens deskundigen is het een ‘juweel’ van een monument.

Tot 2009 werd de constructie van het orgel overigens toegeschreven aan de orgelbouwer Ignatius Priori (1748 – 1803). Priori was de leerling en later medewerker van Wörle. De werkplaats van Wörle werd voortgezet door Ignatius Priori, samen met zijn broers, en vervolgens door hun kinderen tot laat in de 19e eeuw. Zij bouwden orgels die zowel qua klank als qua compositie van de registers, de traditie van Wörle voortzetten. 

In aanloop naar de restauratie van de kerk bestudeerden deskundigen begin 2009 opnieuw het orgel. Zij kwamen tot de conclusie dat het zeer waarschijnlijk door Wörle zelf is gebouwd, gezien enkele kleinere maar specifieke details. Dat betreft onder andere de versieringen op de pijpen die alleen in Tirol gevonden worden (en niet door Priori zouden zijn overgenomen) en verder het handschrift van de nummers die op de verschillende onderdelen van het mechaniek zijn geschreven, het klavier en de nummering van de pijpen, welke alle typerend zijn voor Wörle. 

 

Het is bekend dat het orgel eerst in een koorkapel van de St. Pieter heeft gestaan. Daarna is het in 1850 naar de Friezenkerk verhuisd. Zolang deze kerk in gebruik was, heeft het orgel zijn rol vervuld; tenslotte bleef echter alleen de Aartsbroederschap van het H. Sacrament over in de Kerk. Daar deze veelal a-capella zong, raakte het orgel steeds meer buiten gebruik, met alle gevolgen van dien.

In 2011 werd het orgel grondig gerestaureerd met behulp van een forse financiële bijdrage van de Vrienden van de Friezenkerk.