Zaterdag 25 september 2021 – 12:00 uur Vredesmaaltijd op het pleintje van de Friezenkerk met als thema “inclusief samenleven” en slogan WAT DOE JIJ IN VREDESNAAM?

Zoals elk jaar in de Vredesweek in Nederland, organiseert de Friezenkerk een Vredesmaaltijd “voor de hele mens: lichaam, geest en ziel”.

Rector Antoine Bodar komt even kennismaken voor aanvang. Nog voor we beginnen komt er iemand, enigszins uitgeput, de trap op en vraagt of dit de kerk van de H. Michaël is. Hij lijkt niet te verwachten dat hij de kerk gevonden kan hebben en het nog onwaarschijnlijker te achten dat de mogelijkheid te mogen bidden tot de aartsengel hem gegeven zal worden. Na even aarzelen van onze kant wordt besloten dat bidden altijd moet kunnen en zo betreedt hij – na zijn tas aan een metgezellin gegeven te hebben – uiterst dankbaar de lege kerk terwijl wij op het pleintje onze activiteit houden. (Later zien wij de vreemdeling weer naar buiten komen en zeer discreet langs ons lopen en via de trap verdwijnen, ‘slechts’ een dankbare indruk achterlatend.)

De samenkomst wordt geopend door spiritueel leider van de oecumenische steungroep, pater Tiemen Brouwer. Hij benadrukt hoe de evangelische boodschap van Jezus Christus per uitstek inclusief is. Niemand wordt buitengesloten. Een speciale uitnodiging gaat altijd uit naar de armen, de zieken, dus de behoeftigen, de zwakken…

We zingen het gezang 285, couplet 1 en 2, op dit gezang volgen het openingsgebed en de Schriftlezing 1 Timotheüs 2, 1-7 (zie liturgieboekje). Hierna wordt de eerste gang van de Vredesmaaltijd, bereid door de leden van de oecumenische steungroep, genuttigd.

Vervolgens neemt pastor oftewel don Zeger Polhuijs het woord. Hij woont in Rome en vervult priesterlijke en andere taken in de gemeenschap van Sant’Egidio.

Concreetheid is erg belangrijk en daarom, zegt hij, is het al goed dat we echt bij elkaar zijn en het geen zoom meeting is. Hier samen zijn is een mooi begin!

Door deelname aan de activiteiten van de gemeenschap van Sant’Egidio heeft Zeger veel geleerd over inclusiviteit. Hij ontfermt zich met name over de daklozen, terwijl anderen zich bezighouden met bijvoorbeeld de vluchtelingen. Iedereen heeft zo zijn eigen ‘specialisatie’. Sant’Egidio is een lekengemeenschap, opgericht en geleid door leken. Er zijn maar een klein aantal priesters (stuk of 40) vergeleken met het aantal leken (zo’n 60.000). Zeger is sinds kort een van die weinige priesters van de gemeenschap waar hij aanvankelijk als leek dienstbaar was. Iedere priester daar heeft net als hij ook als leek bij de gemeenschap gewerkt als lokale vrijwilliger. In Zegers geval was Amsterdam de stad waar Sant’Egidio iets voor hem is gaan betekenen (en andersom). De cultuur van de gemeenschap is erg belangrijk voor de algehele vorming van iedereen binnen de gemeenschap. De straten van Trastevere waar het hoofdkwartier zich bevindt kunnen gezien worden als het vertrekpunt voor heel de wereld.

Tot zover de inleiding. Nu op naar WAT DOE JIJ IN VREDESNAAM?

Deze vraag zal Zeger beantwoorden door zijn ervaringen met ons te delen aan de hand van drie punten: 1. Gebed voor de Vrede. 2. Vredestichter zijn. 3. Cultuur van de Vrede. Uiteraard hoopt hij ons hiermee aan te zetten tot nadenken en tot het betrekken van deze universele missie op bijvoorbeeld de Friezenkerk.

1.             Gebed voor de Vrede. Schriftlezing sluit hier perfect bij aan! Ons werk voor de Vrede begint met gebed. Eerste werk van de gemeenschap is het gebed. Het Gebed voor Vrede, zoals wij dat nu kennen, ontstond in 1986 in Assisi met paus Johannes Paulus II. In 1987 is Sant’Egidio hiermee doorgegaan. In die tijd ontstond ook het werk van de Vrede. Er was toen oorlog in Mozambique, maar in Rome vonden er Vredesgesprekken plaats van 1990 tot 1992 bij Sant’Egidio waar huidig kardinaal en aartsbisschop van Bologna Matteo Zuppi en professor Andrea Riccardi, stichter van de gemeenschap Sant’Egidio, bemiddelden. Uiteindelijk werd het Vredesakkoord van Mozambique bereikt. Het Gebed van de Vrede waar we met vertegenwoordigers van verschillende religieuze vertegenwoordigers naast elkaar – niet tegen elkaar – staan kwam er ook aan te pas. De onderhandelingen mochten zo lang duren als nodig. Daar is geduld uit voortgekomen. Soortgelijke vredesonderhandelingen vinden nog steeds plaats. Gebed is een motor gebleken in het vredesproces. Oorlogen moeten niet vergeten worden. Bidden voor (specifieke) Vrede blijft belangrijk!
2.             Vredestichter zijn. Zie de zaligspreking in Mattheüs 5:9: “Zalig de vredestichters, want zij zullen kinderen Gods genoemd worden”. Vraag om mee te beginnen is: ben ik een vredestichter? Antwoord kan zijn: misschien niet. Volgende vraag is dan: hoe word ik dat? Dit kan een keerpunt betekenen. Zeger heeft bij de gemeenschap van Sant’Egidio geleerd om vriend van de daklozen te worden. Dat was hij niet van nature. Hij vertelt wat hem inspireerde en hoe hij leerde toch van de daklozen te gaan houden. Heel in het bijzonder werd hij geraakt door het verhaal van een enkele dakloze, la sig.ra Anna die moest leren samenwonen. Door, samen met anderen, haar daarbij te helpen, werd hij in zekere zin een vredestichter. Dit word je ook wanneer je vluchtelingen helpt. Waar het om gaat is onderdeel te worden van de cultuur van de vrede en die zo te stichten…
3.             Cultuur van de Vrede. Door een activiteit, een bepaald moment, die ene ontmoeting niet geïsoleerd te doen zijn, maar je leven te laten beïnvloeden sticht je een cultuur van de Vrede en groeit de solidariteit.

De vraag WAT DOE JIJ IN VREDESNAAM? blijft een uitnodiging voor ons allemaal om na te denken over wat wij doen voor de vrede en wat we (nog meer) kunnen doen. Een beroemde uitspraak van paus Franciscus in zijn encycliek Evangelii Gaudium is “tijd is groter dan ruimte”, daarmee bedoelende dat het belangrijkste is een proces op gang te brengen van Vrede, zonder per se meteen een probleem te willen (moeten) oplossen. Sant’Egidio probeert dit te doen door te wijzen op hoe je naast gezin en carrière ook tijd voor liefdadigheid moet uittrekken voor een betere wereld. Dus… naast bidden ook iets concreets doen!!

Zeger wijst ons op de vredesgesprekken en het interreligieuze vredesgebed met paus Franciscus op 6 en 7 oktober a.s. in la Nuvola (EUR) waar iedereen – na reservering – welkom is. Voor wie geïnteresseerd is in het bijwonen van het maandelijks Gebed voor de Vrede in de Santa Maria in Trastevere, zie:  https://www.santegidio.org/pageID/41937/langID/it/Roma-2021–Preghiera-per-la-pace.html

Tijdens de vragen komt o.a. naar voren dat de Friezenkerk een van de eerste ontmoetingsplaatsen was van Sant’Egidio.

We vervolgen met de voorbeden (zie liturgieboekje). Dan is er de tweede gang van de Vredesmaaltijd. Vervolgens bidden we het oecumenisch Onze Vader (zie liturgieboekje).

Dan worden de Vredeswens en het zegengebed uitgesproken en zingen we couplet 3 en 4 van gezang 285 (zie liturgieboekje) en wordt Don Zeger Polhuijs hartelijk bedankt en hem een kleinigheid aangeboden. We eindigen met Mijn schild ende betrouwen (zie liturgieboekje).

Na deze inspirerende middag gaan we heen in Vrede en ontmoeten we onderaan de trap een stel Nederlandse jongeren die we heel blij maken met wat overgebleven pizzaatjes en met wie nog een leuk gesprekje plaatsvindt. Zo simpel kan een ontmoeting zijn!

De oecumenische steungroep